Verder kijken dan de score

De score bij de toetsen zeggen, zoals ik in mijn eerdere blogs al schreef, alleen hoe je kind de toets gemaakt heeft in vergelijking met andere kinderen. Als deze score tegenvalt. heb je voor een goede begeleiding meer informatie nodig dan alleen die score. Je wilt ook weten hoe het komt dat je kind lager gescoord heeft en of je kind met alle getoetste onderdelen problemen heeft of met 1 specifiek onderwerp. Je kunt op 2 manieren meer te weten komen over de redenen voor de lagere score.

Analyse van de toets

Op veel scholen worden daarom bij lage scores of zelfs bij alle scores analyses van de toetsen gemaakt. Bij elke vraag is bekend over welk onderwerp hij gaat en zo worden de fouten geteld per onderdeel. De toets kan echter in veel gevallen nog verder geanalyseerd worden, maar een leerkracht heeft daar vaak de tijd en ook niet altijd de kennis voor, een remedial teacher (rt'er) wel. Door per vraag het antwoord van je kind te analyseren, kan de rt'er zien wat je kind echt moeilijk vindt. Soms is het namelijk zo, dat een vraag bij een bepaald onderwerp hoort, maar je kind een fout maakt die te maken heeft met een ander onderwerp.

Hieronder zie je bijvoorbeeld een stukje uit een analyse die ik gemaakt heb van een rekentoets:

Een plank van 240 cm, vader heeft een kwart nodig. De vraag is hoeveel hij nodig heeft, xxx geeft het aantal cm dat over is als antwoord .

Als je hier alleen noteert dat een kind deze vraag fout gemaakt heeft, zou je dit kunnen noteren als een probleem met het rekenen met breuken of met meten. Ga je echter echt naar het antwoord kijken, dan zie je dat de berekeningen waarschijnlijk goed uitgevoerd zijn. Er is echter daarna niet meer gekeken is wat de vraag was, waardoor alsnog een fout antwoord gegeven wordt.

Diagnostisch gesprek

Bij het bovenstaande voorbeeld is het direct duidelijk waar de fout vandaan komt en daar helpt het bij dat het kind zelf het antwoord op moest schrijven. Vaak is het niet zo duidelijk waar het foute antwoord door veroorzaakt wordt en zeker bij meerkeuze vragen is dat niet aan de hand van de antwoorden te achterhalen. In dat geval kan de rt'er een diagnostisch gesprek met je kind voeren. Door met je kind in gesprek te gaan en het te de juiste vragen te stellen, kan de rt'er er achter komen waar in het denkproces van je kind de fout gemaakt is.

Naar aanleiding van de som 6x13 voerde ik dit gesprekje met een kind:

xxx zegt dat het antwoord 84 is. Ik vraag xxx uit te leggen hoe hij dit gedaan heeft. Hij vertelt dat hij als volgt heeft gerekend: 6 × 10 + 6 × 3. Het blijkt dat hij 6 × 3 verkeerd uitgerekend heeft.

De manier om deze som uit te rekenen was helemaal goed, maar het bleek dat de tafels voor dit kind heel lastig waren. 

En dan?

Wat is het doel?

Als ik na deze analyse met kinderen aan het werk ga, is niet het doel dat ze de volgende Cito-toets zo goed mogelijk maken. Mijn doel is dat ze de vaardigheden krijgen om de vragen te beantwoorden, dus dat ze foutloos sommen uit kunnen rekenen, de regels voor persoonsvormen kennen, een tekst begrijpen, enzovoorts. Als dat het geval is, maken ze "vanzelf" minder fouten bij de Cito-toets.

Gebruiken wat goed gaat, leren wat moeilijk is

Als de rt'er weet hoe het komt dat je kind fouten maakt, kan er een begeleidingsprogramma op maat samengesteld worden, Doordat hij vanuit de analyse en het gesprek precies weet wat er wel en wat er nog niet goed gaat, kan de rt'er daar precies bij aansluiten. Vaak zie ik dat kinderen een strategie of spellingsregel wel ongeveer kennen, maar er toch ergens in het proces een fout gemaakt wordt. Door te beginnen bij wat ze al ongeveer kennen en ze vervolgens te leren alle stappen goed te zetten, hoeven ze niet een heel nieuwe manier te leren en zie ik vaak al snel verbetering.

De enige uitzondering hierop is als hun manier echt heel onhandig is of niet klopt, bijvoorbeeld omdat ze zelf een trucje hebben bedacht. In dat geval leer ik ze een nieuwe strategie, maar probeer ik daarbij wel zoveel mogelijk aan te sluiten bij wat ze nu al doen.

Oefenen voor de Cito-toets

Pas als alle onderdelen die moeilijk waren geoefend zijn en kinderen die in "gewone" oefenstof goed kunnen toepassen, besteed ik nog tijd aan de Cito-toetsen. Sommige kinderen moeten wennen aan de manier waarop de vragen in de toetsen geformuleerd zijn of hebben er moeite mee dat alle vragen steeds een andere vaardigheid toetsen. Door hen te leren hoe je de toets maakt, help ik ze om ook bij de Cito-toetsen te laten zien wat ze kunnen.

Wil je weten wat een rt'er voor jouw kind kan betekenen bij tegenvallende resultaten bij de Cito-toets? Neem dan vooral eens contact op met één van de aangesloten begeleiders!